Programma 3

Het leveren van een kwalitatieve bijdrage aan de aanleg, de verbetering en de instandhouding van de boven- en ondergrondse infrastructuur, de leefbaarheid van de woonomgeving en de natuur-ontwikkeling.

Gewenst maatschappelijk effect
Binnen de kaders van wat financieel mogelijk is handhaven van een onderhoudsniveau van de openbare ruimte waarbij inwoners zich prettig voelen.

De manier waarop de openbare ruimte is ingericht, heeft invloed op hoe dorpen en het landschap worden ervaren. Cittaslow helpt mensen bewuster te worden van hoe de ruimte wordt ingericht en dat er rekening wordt gehouden met de omgeving. Als een gebied een lange geschiedenis heeft, kies je bijvoorbeeld voor andere soorten straatstenen en banken dan bij een nieuwbouwwijk. In open veenweidegebieden houden we rekening met uitzichten en we proberen lichtvervuiling te voorkomen door groene ledverlichting te gebruiken. Het is belangrijk om bij de inrichting van de openbare ruimte goed op het milieu te letten, bijvoorbeeld door milieuvriendelijke materialen te gebruiken en materiaal te hergebruiken. We proberen ook zo veel mogelijk elektrische voertuigen te gebruiken voor het onderhoud van de openbare ruimte.

Wegen
Concrete doelen/acties voor 2023

• De kwaliteit van wegen verhogen door een extra structurele financiële impuls op basis van het nieuwe wegenbeheerplan;
• De wegen binnen enkele jaren op een hoger kwaliteitsniveau te brengen en te houden.
• Klimaat adaptief inrichten van wegen bij nieuwbouw en reconstructies;
• Benutten van meekoppelkansen bij infrastructurele projecten van andere overheden zoals de N468 of de N223;
• Intensiveren afstemming en samenwerking met het Hoogheemraadschap van Delfland voor wegen op kades;
• Intensiveren integrale aanpak wegen en nutsvoorzieningen;
• Optimaliseren vegen en onkruidbestrijding in afstemming met groenbeheer;
• Beheer wegmeubilair, markering en bebording conform het nieuwe beheerplan;
• Opschoonactie bebording en wegmeubilair (sanering);
• Opstellen onderhoudsplan halfverharding.

Instrumenten

• Wegenbeheerplan 2023-2027
• Gladheidsbestrijdingsplan
• Wegenlegger
• Beheerplan borden 2023-2027 (inclusief wegmeubilair en markering)

Civiele kunstwerken
Concrete doelen/acties voor 2023

• Vaststellen beheerplannen kades, damwanden en beschoeiingen met financiële vertaling in de begroting;
• Actualiseren beheerplan bruggen;
• Starten met opstellen beheerplan stuwen.

Instrumenten

• Beheerplan bruggen 2015-2019 (verlengd tot 2024)

Openbare verlichting
Concrete doelen/acties voor 2023

• Vervangen van afgeschreven armaturen en verbeteren van de lichttechnische kwaliteit
• Gebruik maken van dimmers, Telemanagement units en (groene) ledverlichting
• Verlichten van achterpaden (sociale veiligheid)
• Actualiseren Keuzenotitie openbare verlichting

Instrumenten

• Keuzenotitie openbare verlichting 2015-2020 (verlengd tot 2024)

Wegen

• In diverse ontwerpen voor wegen bij nieuwbouw en reconstructies zijn klimaatadaptieve maatregelen opgenomen. Hiervoor is ook subsidie aangevraagd en toegekend.
• Het beheerplan voor wegen is in concept gereed en wordt in de eerste helft van 2024 in de gemeenteraad behandeld.
• Het beheerplan voor bebording en wegmeubilair is in concept gereed en wordt in de eerste helft van 2024 in de gemeenteraad behandeld.
• Er is elk kwartaal afstemming over de planning met de nutspartijen.
• Overbodige bebording is verwijderd.

Civiele kunstwerken

• Het beheerplan voor beschoeiingen, damwanden en kades is in concept gereed en wordt in de eerste helft van 2024 in de gemeenteraad behandeld. Onderdeel van dit beheerplan is ook een beheernotitie voor de stuwen.
• Het baggerplan is in concept gereed en wordt in de eerste helft van 2024 in de gemeenteraad behandeld.
• Het beheerplan bruggen is in concept gereed en wordt in de eerste helft van 2024 in de gemeenteraad behandeld.

Openbare verlichting

• Armaturen die vervangen zijn hebben energiezuinige verlichting gekregen.
• Er is een start gemaakt met het actualiseren van het beheerplan voor openbare verlichting.

Uitgaven

Overschrijding binnenhavens en waterwegen (€ 36.044)
Betreft een overschrijding voornamelijk op het maai- en slootwerk. Strengere controles vanuit het Hoogheemraadschap van Delfland hebben geleid tot extra werkzaamheden. Doordat dit veel losse opdrachten waren zijn de kosten hiervoor relatief hoog. Dit jaar wordt dit in het reguliere werk meegenomen.

Inkomsten

Overschrijding wegen (€ 205.222)
De overschrijding komt voornamelijk door een schadevergoeding ophaalbrug Gaagweg en hogere inkomsten uit de afrekening straatwerkbonnen.

Groen
Concrete doelen/acties voor 2023

• Ondersteunen van bewonersinitiatieven voor vergroening van de wijken;
• Klimaat adaptieve inrichting met meer groen;
• Uitvoeren van ecologisch plus groenbeheer met eigen groendienst;
• Uitbreiden ecologisch bermbeheer;
• Realiseren van het groenplan voor de door Delfland gereconstrueerde kades langs de Dorpsstraat en de Vlaardingsekade in het dorp Schipluiden;
• Kwaliteitsimpuls groen Harnaschpolder;
• Vaststellen geactualiseerd groenbeleidsplan;
• Optimaliseren afstemming groenbeheer en onkruidbestrijding op verharding en vegen.

Instrumenten

• Groenbeleidsplan Midden-Delfland

Begraafplaatsen
Concrete doelen/acties voor 2023

• Actualiseren beheers verordening gemeentelijke begraafplaatsen;
• Starten met opstellen beheerplan begraafplaatsen.

Instrumenten

• Beheers verordening gemeentelijke begraafplaatsen 2009

Groen

• Bij reconstructies van wegen zijn klimaatadaptieve maatregelen genomen, zoals groene parkeervakken.
• De eigen groendienst heeft ecologisch+ groenbeheer uitgevoerd.
• Er is een onderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden voor het realiseren van natuurvriendelijke oevers en extensief bermbeheer.

Begraafplaatsen

• Er is een start gemaakt met het actualiseren van de beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen, de heffingsverordening voor de lijkbezorgingsrechten en de nadere regels voor de begraafplaatsen.

Uitgaven
Overschrijding Openbaar groen (€ 29.108)
Betreft voornamelijk een overschrijding op het groenonderhoud aan de dorpskernen. Er zijn extra maairondes en een extra ronde kantensteken nodig geweest. Daarnaast zijn enkele plantvakken opgeknapt.

Inkomsten
Onderschrijding Begraafplaatsen (€ -36.134)
De inkomsten voor afkoopsommen eigen graven en begrafenisrechten zijn lager dan begroot. Dit komt voornamelijk doordat de aanschrijvingen voor graven die in 2024 verlopen laat zijn verstuurd waardoor de inkomsten voor verlengingen geheel in 2024 komen in plaats van (gedeeltelijk) in 2023.

Overschrijding Openbaar groen (€ 29.396)
Er is meer snippergroen verkocht dan verwacht.

Speelplaatsen
Concrete doelen/acties voor 2023

• Meer aandacht voor natuurlijk spelen en spelen in het groen bij herinrichting van speelplaatsen;
• Vergroenen van verharde (grijze) speelplaatsen;
• Bij speelplaatsen die weinig gebruikt worden niet opnieuw speeltoestellen plaatsen, maar wel de speelruimte behouden en speelaanleidingen toevoegen;
• Actualiseren Nota spelen.

Instrumenten

• Nota spelen

Speelplaatsen

• Er zijn meerdere speelplaatsen heringericht.
• Bij meerdere speelplaatsen die weinig gebruikt worden zijn oude speeltoestellen verwijderd en speelaanleidingen toegevoegd die ook kleur geven aan de grijze speelplaatsen.
• Bij de Maaslandse Dam is gestart met de aanleg van een natuurspeelplaats.

Verschil is minder dan € 25.000 vandaar geen toelichting nodig.

Het hoofddoel van het verkeersbeleid blijft het terugdringen van de overlast van het gemotoriseerde verkeer in de dorpen. Dit doen we via drie routes:

• het actief ontmoedigen van het gebruik van de wegen in Midden-Delfland voor doorgaand verkeer;
• het verbeteren van de alternatieve vervoersmogelijkheden, zoals openbaar vervoer, fiets en wandelen;
• verduurzamen van het wagenpark door het aanleggen en faciliteren van oplaadpunten voor elektrische voertuigen.

Verder blijft het verkeersbeleid van de gemeente erop gericht om:

• de veiligheid voor alle verkeersdeelnemers te verbeteren, met een extra prioriteit voor schoolroutes;
• de recreatiemogelijkheden in Midden-Delfland te vergroten door het verbeteren van fiets- en wandelverbindingen.

Gewenst maatschappelijk effect
De afwikkeling van het verkeer op een zodanige wijze organiseren dat voor de inwoners beperkte overlast wordt veroorzaakt.

We willen dat mensen meer gebruik maken van fietsen en andere vervoersmiddelen dan auto's. Dit past bij de ideeën van Cittaslow. In de dorpen zorgen we voor veilige wegen voor fietsers en voetgangers. Hier kunnen mensen fietsen voor hun plezier of om naar hun werk te gaan. We werken er in de regio aan om betere fietsroutes te maken tussen de verschillende steden en dorpen.

Concrete doelen/acties voor 2023

• In stand houden openbaar vervoer in Midden-Delfland;
• Belang van onze gemeente inbrengen in infrastructurele projecten van het rijk en de provincie;
• Verbeteren van de parkeersituatie en verkeercirculatie in het centrum van Den Hoorn;
• Terugdringen van doorgaand verkeer door de dorpen;
• Mobiliseren van bedrijven tot duurzame mobiliteit;
• Opstellen visie verkeersveiligheid.

Instrumenten

• Verkeersplan Den Hoorn 2016
• Nota parkeernormen 2022
• Routestructuurplan (Recreatieschap Midden-Delfland)
• Structuurschets Harnaschpolder e.o. 2002
• Visie laadinfrastructuur (nieuw)
• Bestuurlijke overeenkomst IODS
• Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid MRDH 2016-2025
• Regionaal Investeringsprogramma
• Regionale aanbesteding laadinfrastructuur
• Strategisch Plan Verkeersveiligheid
• Nationale Fietsagenda
• Klimaatplan 2021 – 2030
• Nationale Agenda Laadinfrastructuur

• Het openbaar vervoer in Midden-Delfland is behouden gebleven.
• We hebben actieve gemeentelijke inbreng gehad in het infrastructurele project N468 van de provincie.
• Er zijn bij meerdere wegen verkeersveiligheidsmaatregelen uitgevoerd.
• In ontwerpen voor reconstructies van wegen zijn verkeersveiligheidsmaatregelen opgenomen.
• Er is geïnventariseerd wat voor knelpunten er rondom scholen zijn op het gebied van verkeersveiligheid.

Verschil is minder dan € 25.000, vandaar geen toelichting nodig.

Het behouden en versterken van een duurzame, veilige, gezonde en aangename leefomgeving voor inwoners en bezoekers gebaseerd op de uitvoering van de Wet milieubeheer, de waarden van Cittaslow en de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties (Global Goals).

Het realiseren en in stand houden van een veilige, gezonde en aangename leefomgeving en bijdragen aan een duurzaam Midden-Delfland, vanuit een duurzame ontwikkeling. Een duurzame ontwikkeling van de fysieke leefomgeving is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder daarmee de mogelijkheden voor de toekomstige generaties in gevaar te brengen ook in hun behoeften te voorzien (VN-commissie Brundtland, 1987).

Duurzaamheid is één van de basisprincipes van Cittaslow. Hierbij gaat het onder meer om bewustwording, zodat inwoners en bedrijven meer maatregelen treffen dan wettelijk is vereist, en inwoners, ondernemers en bezoekers zich meer bewust zijn dat zij zich bevinden in een groen landschap van hoge kwaliteit.

Maatregelen om minder energie te gebruiken en meer duurzame energiebronnen te gebruiken sluiten nauw aan bij Cittaslow. Uitvoering van het Duurzaamheidsprogramma fysiek Domein Midden-Delfland 2020-2023 zorgt dat de gemeenschap van Midden-Delfland nog duurzamer wordt, zoals door maatregelen met betrekking tot klimaatadaptatie (aanpassen aan klimaatverandering) en -mitigatie (verminderen emissies broeikasgassen). Met de Energievisie ondersteunen en stimuleren wij het verminderen van energiegebruik bij inwoners en de verdere energietransitie van fossiele brandstoffen naar duurzaam opgewekte energie. Andere onderdelen komen terug bij de desbetreffende beleidsterreinen, zoals het beheer van de openbare ruimte en Duurzaam Boer Blijven. Doelstelling daarbij is dat Midden-Delfland in 2050 CO2 neutraal is.
Cittaslow roept op tot voorkomen van verspilling, preventie op het ontstaan van afval en bij het ontstaan van afval zoveel mogelijk gescheiden verwerken. Dit komt terug in het Afvalbeleid.

Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken
De Wet milieubeheer wordt voor een groot deel geïntegreerd in de Omgevingswet. De gemeentelijke verplichtingen (en daarmee onze doelen) zijn uitgewerkt in operationele plannen en kaarten die gebaseerd op de regelgeving van de Wet milieubeheer. Op basis van die plannen en kaarten zijn per beleidsveld operationele doelen vastgesteld en kosten inzichtelijk gemaakt. De bestaande plannen en kaarten hebben betrekking op de volgende milieu gerelateerde thema’s:

• Riolering
• Afval en circulaire economie
• Handhaving, toezicht en vergunningverlening
• Bodem
• Water
• Geluid (Geluidsactieplan/Geluidskaart) en stiltebeleid
• Luchtkwaliteit
• Externe Veiligheid
• Klimaat, energie en warmte
• Groen en natuur

Concrete doelen/acties voor 2023
Handhaving en vergunningverlening

Met omgevingsplannen stelt de gemeenteraad vast waar welk type bedrijfsactiviteit plaats mag vinden. Vervolgens worden de individuele benodigde bedrijfsactiviteiten getoetst aan het omgevingsplan. De milieubelastende activiteiten worden door de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) getoetst aan en gecontroleerd op de voorschriften van de Wet milieubeheer, de Omgevingswet met de daarbij behorende Algemene Maatregelen van Bestuur en andere milieuregelgeving. De ODH doet dit op basis van een jaarlijks door het college vast te stellen uitvoeringsplan, waarin de wettelijke verplichtingen concreet in activiteiten zijn uitgewerkt. De jaarlijkse bijdrage aan de ODH wordt bepaald op grond van voorcalculatie. Daarbij wordt gebruik gemaakt van historische data aangevuld met te verwachten wijzigingen. Daadwerkelijke afrekening van de kosten van de ODH vindt plaats op basis van werkelijke gepleegde inzet (output financiering).

Bodem
Met het vaststellen van de bodemfunctiekaart is gekozen voor het stand-still-beginsel. Dit houdt in dat de bodem in Midden-Delfland niet vuiler mag worden. De bodemfunctiekaart maakt de gewenste bodemkwaliteit inzichtelijk. Voor de Harnaschpolder is een aparte bodemkwaliteitskaart vastgesteld.
Uitgangspunt van het Rijk is dat per 2023 een deel van de huidige bodemtaken van de provincie worden overgedragen aan gemeenten. De ODH moet dan formeel belast worden met deze taken. Op nationaal niveau vindt nog een discussie plaats over de vergoeding van deze voor gemeenten nieuwe taak. In de (meerjaren)begroting is hiervoor nog geen raming opgenomen daar kosten van de werkzaamheden door de ODH en vergoeding beide nog onbekend zijn. Op dit moment wordt door het ministerie, het IPO en de VNG gewerkt aan meerjarige afspraken over financiering voor de periode 2023-2030.

Geluid
Uitgangspunten:

• Voldoen aan de wettelijke verplichtingen voor omgevingslawaai en geluid belaste bedrijven
• Ondersteunen van het provinciale beleid voor stiltegebieden en hier rekening mee houden in de vergunningverlening
• Geen nieuwe overlast gevende activiteiten zoals helikoptervluchten en wegverkeerslawaai

Europese richtlijn omgevingslawaai (Actieplan Geluid)
Het Actieplan Geluid is een wettelijke verplichting van de Europese commissie. Het gemeentelijk actieplan bestaat uit een geluidskaart en een actieplan voor de aanpak van de knelpunten. Het is een verplichting die iedere vijf jaar terugkeert. Het huidige actieplan is vastgesteld in 2018. Nieuwe situaties toetsen wij aan de Wet geluidhinder en worden in de vorm van voorwaarden/maatregelen volgens de wettelijke voorschriften opgenomen in de omgevingsvergunning. In 2023 starten wij met het opstellen van een nieuw actieplan geluid. Daarbij maken wij gebruik van de informatie uit een geluidskaart die in 2022 geactualiseerd wordt.

Luchtkwaliteit
Uitgangspunten:
In het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) monitoren wij jaarlijks of de luchtkwaliteit voldoet aan de wettelijke norm. Bij nieuwe planontwikkelingen nemen wij het aspect luchtkwaliteit mee. Wij ondersteunen regionale plannen die de luchtkwaliteit verbeteren.
Ook na de inwerkingtreding van de Omgevingswet wordt de luchtkwaliteit langs wegen gemonitord.

Externe Veiligheid
Uitgangspunten:

• Binnen de mogelijkheden, situaties voorkomen die kunnen leiden tot een verhoogd extern veiligheidsrisico.
• Risicovolle bedrijven en activiteiten weren uit woonomgeving en waar nodig verplaatsten.
• Voorbereid blijven op risico’s.
• Structurele borging van externe veiligheid in beleid ruimtelijke ordening en milieu.
• Externe veiligheid als een van de thema’s opnemen in de Omgevingsplannen.
• Vergroting van de bestuurlijke bewustwording voor de externe veiligheidsaspecten en – verantwoordelijkheden.
• Behoud en beheer van kennis, data, netwerk en samenwerking.

Klimaatbeleid
Klimaatadaptatie
Doelstelling daarbij is klimaatbestendigheid in 2050, door maatregelen die de gevolgen van wateroverlast (door extreme neerslag) en droogte (met kans op versnelde bodemdaling en funderingsschade) zoveel mogelijk beperken en hittestress tegengaan. Klimaatadaptatie (aanpassen aan klimaatverandering) en klimaatmitigatie (voorkomen klimaatverandering, bv RES) is opgenomen in het Duurzaamheidsprogramma fysiek domein Midden-Delfland 2020-2023. De fysieke maatregelen zijn locatie gebonden en verschillen hierbij voor de ruimtelijke gebieden landschap, glastuinbouw, bedrijfsterreinen en dorpen. De vele beleidsvelden die het raakt vragen aandacht, voldoende ambtelijke capaciteit en coördinatie voor implementatie.

Klimaatmitigatie
Maatregelen die het ontstaan van klimaatverandering beperken of voorkomen vallen binnen de nationale strategie van klimaatmitigatie. Voor het gemeentelijk beleid zijn dit in hoofdzaak energie en warmte.
In de RES, in 2021 opgeleverd, zijn nationale afspraken uit het Klimaatakkoord concreter gemaakt voor de regio in lijn met de eisen van de Handreiking van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie. Binnen de MRDH is gekozen voor een haalbare aanpak, die past bij het landschap, de inwoners, de bedrijven en de intrinsieke regionale kwaliteiten.

In de in 2021 vastgestelde Transitievisie Warmte (TVW) is inzicht gecreëerd ten aanzien van de route naar een aardgasvrije gemeente. Bij het overbrengen en creëren van draagvlak voor de duurzame ambities en verplichtingen naar de inwoners, vervult het energieloket een belangrijke rol. Om de inhoudelijke functie van het energieloket te versterken werken we samen met een aantal regiogemeenten. Via JUVA is er een bijdrage aan Warmte Netwerk Westland om gasverbruik van tuinders te verminderen alsmede de bijdrage van Bedrijvenpark Harnaschpolder door zonnepanelen op daken met opwekking energie gelijk aan het verbruik van 6.000 huishouden. Kader bij de uitwerking van de RES, de TVW en het energieloket is het Duurzaamheidsprogramma fysiek domein Midden-Delfland 2020-2023.
Voor 2022 en verder zal de uitvoering van de TVW door groot deel in teken staan van het opstarten van lokale initiatieven (pilots), waarbij de gemeente een faciliterende rol heeft om (markt-)partijen bij elkaar te brengen.

Toezicht EPBDIII
Op 10 juli 2018 heeft de Europese Commissie de herziene Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD III) vastgesteld.
De richtlijn is op 10 maart 2020 geïmplementeerd in de Nederlandse wet- en regelgeving. Vanaf deze datum moet aan de regeling en eisen worden voldaan. Deze verplichting is opgenomen in het bouwbesluit waarvoor de gemeente bevoegd gezag is. Het gaat om keuringsverplichtingen die zijn opgenomen voor verwarmings- en airconditioningssystemen met een nominaal vermogen van 70 kW. Gemeenten zijn bevoegd gezag voor toezicht en handhaving op de eisen die voortvloeien uit de EPBD.
Deze taak kan als plus taak ondergebracht worden bij de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH). Dat heeft gevolgen voor de jaarlijkse bijdrage aan de ODH. Op dit moment is nog geen uitsluitsel of de taak wordt overgedragen aan de ODH.

Toezicht energie label C kantoren

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voert per 1 januari 2023 de energielabel C-verplichting in voor kantoren. De verplichting geldt voor alle kantoren met een gebruiksoppervlakte (GBO) van minimaal 100 m² (inclusief nevenfuncties) en met een minimale kantooroppervlakte van 50% van de totale gebruiksoppervlakte van het gebouw (exclusief nevenfuncties). Dit geldt ook voor gemeentelijke vastgoed.

Deze verplichting is opgenomen in het bouwbesluit waarvoor de gemeente bevoegd gezag is. Uitgezonderd zijn monumentale kantoren, kantoren die binnen twee jaar gesloopt, getransformeerd of onteigend worden.

Deze taak is als plus taak ondergebracht bij de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH).

Water:

• In het kader van het afsprakenkader Emissie loze kas 2027 wordt samen met andere glastuinbouwgemeenten, waterschappen en de glastuinbouwsector gewerkt aan het voorkomen van emissies van bestrijdingsmiddelen en meststoffen vanuit de glastuinbouw naar het oppervlaktewater.
• Onder leiding van het Hoogheemraadschap van Delfland wordt samen met andere gemeenten gewerkt aan de maatregelen ten behoeve van de (chemische en ecologische) doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water in 2027. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de resultaat verplichte oppervlaktewaterlichamen (grote wateren zoals vaarten en kanalen) en inspanningsverplichte overige, kleinere wateren. Concreet moet bijvoorbeeld gedacht worden aan de maatregelen die voortkomen uit het Afsprakenkader Emissie loze Kas, BPL en Kringloopboeren.
• Daarnaast is in 2022 een kleinschalige pilot van een toezichtproject gestart specifiek gericht op indirecte lozingen van de glastuinbouw en daarmee verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater. In dit project werkt de Omgevingsdienst nauw samen met het Hoogheemraadschap om indirecte lozingen op te sporen. Doel van de pilot is het opdoen van kennis van de materie en vaststellen van mogelijkheden tot opsporing van indirecte lozingen. Bij positief resultaat zal de pilot in 2023 worden voortgezet. In dat geval zal het project grootschaliger opgezet worden dat naar verwachting resulteert in een extra bijdrage aan de ODH.
• Vanuit BPL wordt ook ingezet op terugdringen emissies van de glastuinbouw.

Groen/natuur
Ons natuurbeleid is verwoord in programma 1. Het groenbeleid is onderdeel van dit programma en verwoord bij het beleidsveld ‘groen’. Daarnaast voeren we de volgende zaken uit:

• Waar mogelijk ecologisch beheer van wegkanten en oevers vanuit het gemeentelijk beheer en in samenwerking met de Coöperatie Coöperatief Beheer Groengebieden Midden-Delfland u.a.
• Toetsen van omgevingsvergunningen aan de Wet natuurbescherming (per 1 januari 2023 Omgevingswet).

Overige concrete acties

• interne en externe communicatie over het milieu;
• waar mogelijk subsidie aanvragen ter ondersteuning van projecten;
• participatie in regionale projecten, zoals beperken emissie van meststoffen en bestrijdingsmiddelen naar het oppervlaktewater door de glastuinbouwsector te verminderen;
• actieve participatie bij het realiseren van nieuwe geothermielocaties in Midden-Delfland;
• actieve deelname aan WarmtelinQ (voorheen Leiding door het Midden).

Instrumenten

• Wet Milieubeheer
• Omgevingswet (inwerkingtreding 1 januari 2023)
• Regionaal bodembeleid Zuid-Holland (tot gedeeltelijke taakoverheveling naar gemeente)
• Omgevingsvisie 1.0
• Bodemkwaliteitskaart bedrijfsterrein Harnaschpolder
• Bodemfunctiekaart gemeente Midden-Delfland
• Stiltebeleid Provincie Zuid-Holland
• Duurzaamheidsprogramma fysiek domein Midden-Delfland 2020-2023
• Regionale Energiestrategie MRDH (RES)
• Regionale energieloket
• Uitvoeringsplan Transitievisie Warmte
• Geurverordening Midden-Delfland 2009/geurhinderbeleid
• Gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 en visie Behoud door Ontwikkeling (Vitale Dorpen in Midden-Delfland 2025)
• LOP Midden-Delfland®2025
• Lidmaatschap Cittaslow, inclusief Global Goals en kennisuitwisseling binnen landelijk netwerk
• Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Haaglanden (ODH)
• Coöperatie Coöperatief Beheer Groengebieden Midden-Delfland u.a.
• Omgevingsplan
• Regelgeving bruidsschat Omgevingswet

Resultaten 2023

Handhaving en vergunningverlening

De Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) heeft toezichts- handhavings- en vergunningverleningstaken op het gebied van milieu uitgevoerd, op basis van het door het college vastgesteld uitvoeringsplan. De werkzaamheden van de ODH voldeden in 2023 aan de kwaliteitscriteria van de Wabo en de kaders die gesteld zijn vanuit de Wet VTH. De in 2023 door de ODH besteedde uren vallen binnen de in het uitvoeringsplan geraamde capaciteit en financiële bijdrage voor de uitvoering van de werkzaamheden.

Met inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2024 verschuift een deel van de wet- en regelgeving naar het Omgevingsplan. Deze regelgeving is ogenomen in de zgn. bruidsschat en wordt te zijner tijd onderdeel van het vast te stellen Omgevingsplan. In 2023 zijn door ODH voorbereidende activiteiten uitgevoerd op de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Daarnaast heeft ODH de gemeente ondersteund bij voorbereiding op milieuthema's binnen de Omgevingswet.

In 2023 is in samenwerking met ODH en regiogemeenten onderzocht welke regelgeving van de bruidsschat op de thema's bodem, geluid en externe veiligheid geharmoniseerd kunnen worden in de regio. De bepalingen uit de bruidsschat zijn op alle milieuthema's geanalyseerd. Beoordeeld is welke regels aangepast, gewijzigd of geschrapt kunnen worden ter verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving.

Bodem

ODH heeft namens de gemeente bodemtaken uitgevoerd, zoals beoordelen en toetsen van onderzoeksrapporten en saneringsplannen. Daarnaast is geadviseerd op het aspect bodem bij diverse ruimtelijke plannen en ontwikkelingen.

Geluid

In 2023 is een begin gemaakt met opstellen van dit Actieplan Geluid. Het gemeentelijk Actieplan Geluid bestaat uit een geluidsbelastingkaart en een actieplan voor de aanpak van de knelpunten. De in 2022 vastgestelde nieuwe EU-geluidsbelastingkaart vormt de basis voor het opstellen van het gemeentelijke actieplan. Het actieplan en de voorbereiding van de saneringsopgave geluid voor woningen zijn in 2023 uitgevoerd. Voor de voorbereiding is in 2023 een voorbereidingssubsidie bij Bureau Sanering Verkeerslawaai aangevraagd en ontvangen.

Het aspect geluid is betrokken bij het opstellen van nieuwe bestemmingsplannen en ontwikkelingen. Daarnaast is het aspect geluid getoetst bij relevante omgevingsvergunningen-bouw.

Luchtkwaliteit

Uitgangspunten:
In het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) monitoren wij jaarlijks of de luchtkwaliteit voldoet aan de wettelijke norm. Ook in 2023 is de luchtkwaliteit langs wegen gemonitord. De periode waarover de luchtkwaliteit is bepaald, is van het voorgaande jaar (2022). Er zijn geen knelpunten gesignaleerd. De luchtkwaliteit langs veel gemonitorde wegen ligt ver onder de wettelijke grenswaarden en benadert voor een groot deel van de wegen de WHO-waarden.

Daarnaast is in 2023 bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen het aspect luchtkwaliteit beoordeeld.

Externe Veiligheid

In 2023 is bij nieuwe (ruimtelijke) ontwikkelingen en ruimtelijke procedures het aspect Externe Veiligheid getoetst.

Bij inwerkingtreding van de Omgevingswet verandert de benadering van externe veiligheid van vooral risicogericht naar effectgericht. In 2023 zijn in samenwerking met ODH, Veiligheidsregio Haaglanden en de Haaglanden gemeenten de wijzigingen en mogelijke keuzes onderzocht. Uiteindelijk zullen de gemeentelijke keuzes in de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan opgenomen worden.

Klimaatbeleid

Klimaatadaptatie
De raad is in mei 2023 geïnformeerd over wat de klimaatadaptieve opgave voor Midden-Delfland inhoudt.

In 2023 is gestart met de opstelling van een projectplan klimaatadaptatie, dat in 2024 dient te leiden tot een realistisch uitvoeringsprogramma dat zich richt op maatregelen ten aanzien van wateroverlast, droogte (met kans op versnelde bodemdaling), overstromingen en hittestress. In de Strategie Klimaatadaptatie Midden-Delfland 2021-2026 is uitgewerkt wat nodig is om klimaatadaptatie in de gemeente te implementeren. De uitvoering van deze strategie heeft in 2023 vertraging opgelopen wegens gebrek aan personele capaciteit.

De gemeente heeft drie projecten versneld kunnen oppakken, door cofinanciering via de Klimaatimpulsregeling. De aanvraag hiervoor is gecoördineerd vanuit de Samenwerkingsagenda Klimaatadaptatie Werkregio Delfland. Er is in 2023 een rijksbijdrage verkregen van in totaal €141.000.

In het landelijk gebied loopt de pilot Water Vasthouden. In één van de polders wordt met stakeholders verkend hoe ‘klimaatslim’ veeteelt kan worden bedreven. Het Hoogheemraadschap leidt dit project. In 2023 is er beperkt voortgang geboekt.

Klimaatmitigatie

In 2023 is uitvoering gegeven aan de Transitievisie Warmte (2021), onder meer door strategische samenwerking met het Regionaal Energieloket (REL). Naast een aantal collectieve inkoopacties zijn meerdere lokale initiatieven gefaciliteerd. Een voorbeeld van een lokale actie is een cadeaukaart-actie waarmee inwoners die energiearmoede ervaren producten en apparaten kunnen kopen die minder energie verbruiken. In 2023 is daarmee een goede basis gelegd (draagvlak onder bewoners) waarop de komende jaren voortgebouwd kan worden voor wat betreft uitvoering energietransitie gebouwde omgeving. Daarvoor zijn rijksgelden beschikbaar gekomen.

Rondom de ontwikkelingen van het Warmte Netwerk Westland en de aanleg WarmtelinQ zijn contacten onderhouden met gemeente Westland, Delft en Gasunie. Binnen de RES is een regionaal warmtenet een belangrijke strategische pijler. Zo is vanuit de RES gekeken naar een manier om de regionale coördinatie hiervoor effectief vorm te geven.

In 2023 is het Uitvoeringsprogramma verduurzaming koopwoningen 2023 - 2026 (MJUP) vastgesteld. Dit MJUP wordt gedeeltelijk betaald met de specifieke uitkering van het rijk "regeling lokale isolatieaanpak". Met deze gelden ontzorgen we bewoners die het hardst ondersteuning nodig hebben bij de energietransitie.

Toezicht energie label C kantoren
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voerde per 1 januari 2023 de energielabel C-verplichting in voor kantoren. De taken hieromtrent op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn in 2023 belegd als zgn. plustaken bij de ODH. De ODH heeft in 2023 eerst de informatie uit verschillende bronnen verzameld en geanalyseerd. Daarna is in de 2e helft van 2023 het toezicht gestart. Daarnaast zijn in de 2e helft van 2023 aanvullende acties gestart om een betere informatiepositie te komen ten aanzien van de label-C plicht.

Water

Onder leiding van het Hoogheemraadschap van Delfland is samen met andere gemeenten gewerkt aan de maatregelen ten behoeve van de (chemische en ecologische) doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water in 2027.

Binnen het afsprakenkader Emissieloze Kas 2027 is samen met andere glastuinbouwgemeenten, waterschappen en de glastuinbouwsector gewerkt aan het voorkomen van emissies van bestrijdingsmiddelen en meststoffen vanuit de glastuinbouw naar het oppervlaktewater.

Groen/natuur
Ons natuurbeleid is verwoord in programma 1. Het groenbeleid is onderdeel van dit programma en verwoord bij het beleidsveld ‘groen’. Daarnaast voeren we de volgende zaken uit:

• Waar mogelijk ecologisch beheer van wegkanten en oevers vanuit het gemeentelijk beheer en in samenwerking met de Coöperatie Coöperatief Beheer Groengebieden Midden-Delfland u.a.;
• Toetsen van omgevingsvergunningen aan de Wet natuurbescherming.

Overige concrete acties

• interne en externe communicatie over het milieu;
• waar mogelijk subsidie aanvragen ter ondersteuning van projecten;
• participatie in regionale projecten, zoals beperken emissie van meststoffen en bestrijdingsmiddelen naar het oppervlaktewater door de glastuinbouwsector te verminderen;
• actieve participatie bij het realiseren van nieuwe geothermielocaties in Midden Delfland;
• actieve deelname aan WarmtelinQ (voorheen Leiding door het Midden).

Instrumenten

• Wet Milieubeheer
• Regionaal bodembeleid Zuid-Holland
• Bodemkwaliteitskaart bedrijfsterrein Harnaschpolder
• Stiltebeleid Provincie Zuid-Holland (onderdeel provinciale Omgevingsverordening)
• Regionale Energiestrategie MRDH
• Energieloket
• Geurverordening Midden-Delfland 2009/geurhinderbeleid
• Gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 en visie Behoud door Ontwikkeling (Vitale Dorpen in Midden-Delfland 2025)
• LOP Midden-Delfland®2025
• Bestemmingsplan Buitengebied Gras
• Lidmaatschap Cittaslow, inclusief Global Goals en kennisuitwisseling binnen landelijk netwerk
• Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Haaglanden (ODH)
• Coöperatie Coöperatief Beheer Groengebieden Midden-Delfland u.a.
• Bestemmingsplannen

Met deelname aan Regionaal Reinigingsbedrijf Avalex wordt beoogd om op efficiënte en doelmatige wijze invulling te geven aan de wettelijke verplichtingen op het gebied van afvalinzameling.

Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) voert wettelijke milieutaken uit. Hierbij wordt voldaan aan landelijke kwaliteitscriteria, wordt gezorgd voor specialismevorming op inhoud en wordt een bijdrage geleverd aan een constante en eenduidige taakuitvoering in de regio. Deelname aan deze gemeenschappelijke regeling is opgelegd vanuit de Wet milieubeheer.

Uitgaven
Onderschrijding Milieubeheer (€ 93.876)
De uitgaven voor klimaat en energie uitvoeringskosten zijn achter gebleven op begroot (€ 70.707). Het restant is het volgende jaar beschikbaar (zie ook inkomsten). Hiernaast is er een verschuiving van werkgeverslasten (€ 18.744). Het restant verschil is verdeeld over meerdere posten.

Overschrijding Riolering (€ -28.385)
De overschrijding voornamelijk vanwege een afrekening electriciteit, gas en water en hogere onderhoudskosten riolering.

Inkomsten
Overschrijding Riolering (€ 128.158)
Betreft meer-inkomsten uit aansluitvergunningen riolering (€ 78.120). Daarnaast is er een onttrekking uit de voorziening benodigd (€ 98.822). Het restant zit in meerdere mutaties waaronder de doorschuiving van uitvoeringskosten klimaatadaptatie naar 2024 (€ -45.300) en de werkelijke rioolrechten (niet)woningen (€ 4.089).

Inkomsten

Onderschrijding (€ 231.158)

Algemene reserve:
- De totale onderschrijding op het doorschuifbudget Baggerwerkzaamheden bedraagt € 67.000.

Reserve onderhoud kapitaalgoederen:
- De totale onderschrijding op de beheer en onderhoud van de openbare ruimte bedraagt € 150.000.

het restant verschil wordt verklaard door meerdere kleine bedragen onder de € 25.000.