Programma 6

Versterking en behoud van de gemeentelijke economische infrastructuur op basis van een actieve bijdrage aan het regionaal economisch vestigingsklimaat en lokaal maatwerk.

De beschikbare ruimte is beperkt en de algemene welvaart in Zuid-Holland blijft achter ten opzichte van andere provincies. Daarom zal ondersteuning van economische initiatieven in de toekomst selectiever zijn. Bedrijfsinitiatieven moeten passen bij het lokale en regionale economische profiel, bijdragen aan brede welvaart en aan een duurzame economie in 2050.

We willen een toekomstbestendige economie om te kunnen meebewegen met (inter)nationale ontwikkelingen, technische mogelijkheden en de kansen die al dan niet latent aanwezig zijn in Midden-Delfland. Een positieve grondhouding ten opzichte van innovatie, met behoud van de identiteit van onze dorpen en kwaliteit van het landschap, is een belangrijke voorwaarde.

Behoud en versterking van de vitaliteit van de dorpen door middel van een goed voorzieningenaanbod. Om als gemeente kansen te benutten en goede condities voor vitale dorpen en een gunstig ondernemersklimaat te creëren is samenwerking tussen overheden, onderwijs, organisaties en ondernemers van groot belang. We willen hiertoe extra investeren in externe relaties en samenwerkingsvormen, waarbij diverse domeinen, zoals het ruimtelijke en sociale, met elkaar in verbinding worden gebracht. We willen een bereikbare en betrouwbare partner zijn voor in Midden-Delfland gevestigde ondernemers.

We willen het bieden van laagdrempelige dagrecreatie in het landschap aan de regio verbeteren. De naamsbekendheid van Midden-Delfland is een belangrijke pijler onder het bestaansrecht van het landschap, en versterkt de agrarische - en recreatieve activiteiten die ontplooid worden. Gebiedsmarketing kan bijdragen aan onder meer de vrijetijdseconomie.

Het gemeentelijk lidmaatschap van Cittaslow biedt lokale ondernemers een instrument om zich te onderscheiden op duurzaamheid vanuit een innovatieve en maatschappelijk verantwoorde ontwikkeling. Bedrijven en organisaties die werken volgens deze principes en daarmee bijdragen aan de doelstellingen van Cittaslow en de Sustainable Development Goals, kunnen zich als ‘Supporter Cittaslow Midden-Delfland’ aanmelden en vanuit de gemeente het daarbij behorende certificaat ontvangen. Medio 2022 waren er 58 supporters en het aantal groeit gestaag.

Economisch beleid; Om voor Midden-Delfland te bepalen welk economisch profiel wij voorstaan en welk profiel toekomstbestendig is binnen de regionale context is het wenselijk om een economisch beleid op te stellen. Op basis van dit beleid kan vervolgens een strategie uitgevoerd worden die op een duurzame wijze bijdraagt aan de beleidsdoelstellingen van Midden-Delfland.

Gebiedsmarketing In 2024 is een evaluatie over de uitvoering van gebiedsmarketing in Midden-Delfland afgerond. Op basis van deze resultaten wordt vorm gegeven aan een strategie voor de uitvoering van gebiedsmarketing na 2025. Tevens stellen we in 2025 beleid op voor versterking van toerisme en recreatie in Midden-Delfland. (zie ook Programma 7, beleidsveld ruimtelijke ordening)

Detailhandelsbeleid: Opstellen detailhandelsbeleid ten behoeve van vitale dorpen.

Glastuinbouw: Verkennen toekomstvastheid en opstellen ontwikkelperspectief glastuinbouwclusters.

Harnaschpolder: We overleggen met gemeente Den Haag en Bedrijvenschap HarnaschPolder over het beëindigen van de Gemeenschappelijke regeling HarnaschPolder, die op basis van de huidige inzichten eind 2024 of begin 2025 geformaliseerd zal worden.

Zie voor nadere toelichting paragraaf # Verbonden partijen

Wijziging budget 2025 ten opzichte van 2024

Lasten
Economie (€ 118.626)
De toename komt voornamelijk vanwege een verschuiving aan werkgeverslasten (€ -28.388). Ook is er in 2024 budget voor bouwkundig onderhoud verschoven tussen de verschillende gebouwen (€ 168.155 ). Hiernaast incidenteel budget voor het opstellen van beleid recreatie en toerisme (€ 30.000) in 2025 en eerder voor economisch beleid (€ -30.000) en ondernemersmanifestatie in 2024 (€ -12.500).

Iedereen doet mee in Midden-Delfland. De inwoner die in staat is om betaalde arbeid te verrichten, stimuleren en ondersteunen wij zo snel mogelijk richting de reguliere arbeidsmarkt. De inwoner die (nog) niet in staat is om te werken, participeert naar vermogen in de samenleving. Wij ondersteunen de inwoner die tijdelijk niet in staat is om zelfstandig in het inkomen te voorzien, en voorkomen en/of bestrijden armoede en schulden onder onze inwoners. Belangrijke ambitie is het aantal mensen dat afhankelijk is van een gemeentelijke uitkering terug te dringen. Hiertoe voeren wij een actief en effectief re-integratiebeleid in combinatie met het handhaven van de wet- en regelgeving.

Binnen de gemeente Midden-Delfland heten wij inburgeraars welkom. Wij streven ernaar dat inburgeraars zich thuis voelen in onze gemeente, de weg leren kennen en de taal leren spreken. Met als doel dat de inwoner gaat participeren binnen onze maatschappij, met als uitgangspunt middels betaalde arbeid.

• Iedereen in Midden-Delfland werkt, werkt aan of werkt mee! Zoveel mogelijk inwoners van Midden-Delfland werken om te voorzien in hun eigen onderhoud.
• De inwoner die (nog) niet in staat is om te werken, werkt aan het vergroten van zijn/haar mogelijkheden en participeert naar vermogen in de maatschappij.
• Zo min mogelijk inwoners van Midden-Delfland leven in armoede. We werken eraan het bereik van onze minimaregelingen te verhogen onder de doelgroep.
• Door vroegsignalering van schulden voorkomen dat deze oplopen tot problematische schulden.
• De stijgende lijn van het uitkeringenbestand willen we doorbreken.
• Zoveel mogelijk van onze statushouder sronden het inburgeringstraject af binnen de daarvoor gestelde termijn van drie jaren.

Bestrijding van de sociale armoede is een belangrijk uitgangspunt van de filosofie van Cittaslow. Een eigen inkomen en maatschappelijke participatie dragen bij aan het vergroten van de kwaliteit van leven en de sociale cohesie. Het percentage uitkeringen en kinderen die leven in een ‘uitkeringsgezin’ is in Midden-Delfland lager dan het landelijke en regionaal gemiddelde. Tegelijkertijd is sprake van een hoger besteedbaar inkomen.

Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken
Ons motto is: Iedereen in Midden-Delfland werkt, werkt aan of werkt mee! Door extra inzet op bemiddeling naar werk, het ondersteunen bij re-integratie en het handhaven van wet- en regelgeving streven we naar daling van het bijstandsbestand. We zetten door het uitvoeren van het in 2024 vastgestelde participatie en re-integratieplan, extra in op het vergroten van de uitstroom naar (vervangend) werk en het vergroten van de participatie van inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Meer mensen aan het werk, minder in de uitkering en het voorkomen van armoede en schulden.

Concrete doelen/acties voor 2025

• We geven uitvoering aan het in 2024 vastgestelde participatie en re-integratiebeleid, door het versterken van de regie van klantmanagers, het samenwerken met meerdere aanbieders, het inzetten van een mee-doen coach en een werkgeversconsulent.
• We geven uitvoering aan het in 2024 vastgestelde programma armoede en schulden, waaronder het vormgeven van de ontwikkelpleinen.
• Wij geven invulling aan onze wettelijke taken op het gebied van re-integratie. Hiermee leiden we inwoners met een uitkering toe naar werk, parttime werk of participatie.
• We zetten in op scholing en deskundigheidsbevordering van de klantmanagers in navolging van het nieuw vastgestelde re-integratie beleid.
• Wij werken samen binnen de arbeidsmarktregio aan het verkleinen van de afstand tot de arbeidsmarkt voor inwoners van de arbeidsmarktregio. Hierbij verkennen we in 2025 de mogelijkheid voor werken in regionale werkcentra.
• Wij bieden de wettelijke dienstverlening aan zelfstandigen via inzet van het expertise centrum Regionaal Bureau Zelfstandigen.
• Voor de doelgroep jongeren zetten wij onze aanpak voort met de inzet van onze klantmanager Jongeren.
• Dienstverlening voor onze inburgeraars voeren wij uit conform het vastgestelde uitvoeringsplan inburgering. Alle statushouders die zich huisvesten in onze gemeente, worden in begeleiding genomen door de klantmanager.
• We zetten het kwaliteitsbeleid voort, gericht op het in stand houden en verhogen van de kwaliteit van de uitvoer van onze publieke taak.
• Invoering Participatiewet in Balans (besluitvorming van de wet wordt medio 2025 verwacht).

Instrumenten

• Beleidskader participatie en re-integratie Midden-Delfland
• Beleidsplan geldzorgen, armoede en schulden
• Handhavingsplan Sociale Zaken
• Re-integratieverordening en beleidsregels re-integratie
• Verordening tegenprestatie
• Handhavingsverordening
• Verordening cliëntenparticipatie
• Verordening individuele inkomenstoeslag
• Verordening individuele studietoeslag
• Maatregelverordening
• Beleidsregels beschut werk
• Beleidsregels bestuurlijke boete
• Beleidsregels terugvordering en verhaal
• Beleidsregels vrijlating inkomsten en giften
• Beleidsregels bijzondere bijstand
• Beleidsregels Collectieve Aanvullende Verzekering (1 januari 2018)
• Beleidsregels krediethypotheek en -pand
• Beleidsregels schuldhulpverlening
• Beleidsregels bijstandsverlening zelfstandigen
• Beleidsregels tegemoetkoming kosten kinderopvang SMI (sinds 1 maart 2021)
• Beleidsregelwoonsituatie en commerciële verhuur
• Jeugdsportfonds/ Jeugdcultuurfonds
• stichting leergeld
• Beleidsregels Tozo terug- en invordering gemeente Midden-Delfland 2022
• Instrumentenbox DENNIS en EVA

Wijziging budget 2025 ten opzichte van 2024

Lasten
Bijstand (€ -479.034)
Deze aframing heeft verschillende oorzaken. Als eerste het vanuit 2023 doorgeschoven restantbudget Energietoeslag (€ -169.823) en de incidentele bijraming van het budget participatiewetuitkeringen en loonkostensubsidie (€ -420.459). Het restant betreft een verschuiving aan werkgeverslasten (€ 109.108).

Vreemdelingen (€ -70.838)
De aframing komt voornamelijk door de uit 2023 naar 2024 doorgeschoven restantbudgetten; Maatwerkbudget statushouders (€ -48.000) en wet inburgering uitvoeringskosten (€ -46.000) waarvan dit budget in 2024 verlaagd is (€ -20.000). Het restant betreft een verschuiving aan werkgeverslasten (€ 42.510).

Minimabeleid (€ -167.586)
Deze aframing vanwege in 2024 incidenteel geraamde budget beleidscapaciteit geldzorgen armoede en schulden (€ -90.000) en een in 2025 hoger budget aan overige kosten (€ 37.000). Betreft een verschuiving aan werkgeverslasten (€ -102.634).

Participatiefonds (€ -93.058)
Deze aframing ontstaat na het uit 2023 naar 2024 doorgeschoven restantbudget voor het participatiefonds/werkgeversdienstverlening H5 (€ -100.000).

Baten
Bijstand (€ -415.990)
Deze aframing heeft hoofdzakelijk te maken met de bijraming in 2024 van de rijksbijdrage BUIG (€ -412.716).

Wijzigingen reserves 2025 ten opzichte van 2024

Lasten - € 225.000

In de reserve BUIG wordt in 2024 de volgende incidentele storting gedaan:
- Toevoeging aan de reserve ter opvang van fluctuaties € 345.000

In de reserve gebiedsmarketing wordt in 2025 de volgende incidentele storting gedaan:
- Storting opbrengst toeristenbelasting € 120.000

Baten - € 489.602

Uit de algemene reserve worden in 2024 de volgende incidentele onttrekkingen gedaan:
- Doorschuiven energietoeslag 2023 verwachte aanvragen in 2024 € 59.823
- Doorschuiven energietoeslag 2023 uitvoeringskosten € 10.000
- Doorschuiven budg. beleidsplan 'Geldzorgen, armoede en schulden'. € 62.713
- Wijziging Uitvoeringsplan geldzorgen, armoede en schulden cfm Rdsbesl 23/01/'24 € 173.787
- Energietoeslag/Vergoeding energietoeslag € 110.000
- Participatiefonds/werkgeversdienstverlening H5 € 100.000

Uit de reserve BUIG wordt in 2024 de volgende incidentele onttrekking gedaan:
- Onttrekking aan de reserve ter opvang van fluctuaties € 345.000

Uit de reserve BUIG wordt in 2025 de volgende incidentele onttrekking gedaan:
- Onttrekking aan de reserve ter opvang van fluctuaties € 200.000

Uit de reserve gebiedsmarketing wordt in 2025 de volgende incidentele onttrekking gedaan:
- Onttrekking PUUUR € 100.000

Het overige verschil wordt verklaard door diverse kleine bedragen.